صنعت نوپای سینما در ایران در دوران پهلوی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مظاهر فرهنگی مدرن مورد توجه ویژه قرار گرفت. سینما بهره‌وری اقتصادی مطلوبی نیز داشت و این موضوع موجب تأسیس و گسترش سالنهای نمایش عمومی فیلم در شهرهای بزرگ ایران من‌جمله شیراز شد. بر این اساس، در این مقاله سابقهٔ تأسیس و تحولات تاریخی سینماهای شیراز، به‌انضمام مشخصات کلی و شیوۀ فعالیت آنها، در دوران پهلوی، با استناد به اسناد و مکاتبات معتبر بررسی خواهد شد.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که طی سال‌های 1308-1348 لااقل سیزده سالن سینمای مستقل در شیراز تأسیس شده است، که رشد اصلی آنها مربوط به دو دهۀ پایانی می‌شود. این سینماها اعم از سینما پارس، تاج، رکس، ایران، مترو، دنیا، سینما تئاتر شیراز، سعدی، پاسارگاد، پرسپولیس، کاپری، پارامونت و آریانا بوده است. البته اکثر این سالن‌ها، به علل مختلفی، مانند تغییر مالکیت یا نوسازی و افتتاح مجدد، چندین مرتبه تغییر نام پیدا کرده‌اند.
با توجه به مکان تجمع، حرفه و موقعیت اجتماعی مالکان، و نوع فعالیت و تحولات سینماهای شیراز در دورهٔ پهلوی به نظر می‌رسد کسب منافع اقتصادی در تأسیس و مدیریت این سینماها بر جنبه‌های فرهنگی و هنری رجحان داشته است. با این حال، از دههٔ چهل شمسی با برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی فیلم و فستیوال‌های هنری در شیراز بر کارکرد فرهنگی سینماها افزوده شده است.
