نگارگریهای مانوی که با عنوان هنر مانوی شناخته میشود، بخشی از هویت تاریخ هنر ایران است. این نگارهها زبان تصویری دین مانوی یا به دیگر سخن، بازنمایی تصویری آموزههای مانویت است که بخشی از آنها در همجواری با مفاهیم غیرمانوی تکوین یافته است. نخستین گروه از این آثار هنری اوایل سدۀ بیست میلادی در واحۀ تورفان - شینجیانگ، در شمال غربی چین - کشف شد که به سبب نزدیکی به ایران بزرگ جلوههایی از هنر ساسانی را در خود داشت. اما، دومین گروه از آثار هنر مانوی، که اوایل سده بیست و یک میلادی پیدا شد، نمودی سراسر دگرگونشده را پیش روی پژوهشگران گذاشت؛ هنری آکنده به عناصر بودایی و دائویی و متفاوت با آنچه که از آثار تورفان میشناختیم. این نوشتار، گزارشی کوتاه از تعداد آثار هنر مانوی از تورفان و ابریشمنگارههای نویافته از ژاپن و آمریکا ارائه؛ و نیز به برخی از ویژگیهای هنری، اهمیت نگرشهای گوناگون در مسیر مطالعۀ هنر مانوی و مطالعات هنر مانوی در ایران اشاره میکند.
Mirzaie S. Manichaean Art: A Glance at the Old & New Findings and the Importance of Different Attitudes in the Study of Manichaean Art. 3 2023; 7 (4) :37-17 URL: http://golestanehonar.ir/article-1-343-fa.html
میرزایی سونیا. هنر مانوی:
نگاهی به یافته های قدیم و جدید و اهمیت نگرش های گوناگون در مطالعۀ هنر مانوی. گلستان هنر. 1401; 7 (4) :37-17