محمدحسین مصورالملکی معروف به حاج مصورالملکی، از برجستهترین هنرمندان معاصر ایران بود که در زمینههای گوناگون هنری اعم از طراحی، نقاشی، نگارگری، تذهیب، طراحی نقشۀ فرش و قلمدانسازی، آثاری نفیس و شاخص پدید آورده و با آفرینش آثاری ارزنده جایگاهی رفیع در تاریخ هنر ایران به خود اختصاص داده است. او علاوه برا اینکه انتقالدهنده دستاوردهای هنری گذشتگان بود با مهارت و ذوق هنری خویش و پایبندی به اصول نگارگری توانست نوآوری و تحولاتی چشمگیر در شیوههای متداول ایجاد کند. در میان طیف گسترده و متنوع آثار منحصربهفرد او اثری در زمینه نگارگری با عنوان «شکست محور» وجود دارد که به نسبت دیگر آثار مصورالملکی، از اهمیتی ویژه برخوردار است. هدفی که در این پژوهش دنبال میشود، مطالعه و تحلیل نگاره شکست محور اثر حسین مصورالملکی از دو منظر تاریخی-مفهومی و زیباشناسانه است. این پژوهش با هدف کشف جوانب این اثر از دو منظر و درک چگونگی کارکرد آنان در ساختار فنی و روایی سعی دارد تا به این پرسش پاسخ بدهد که تفاوتهای رویکرد مصورالملکی نسبت به نگارگران پیش از خود و نگارگران معاصرش در انتخاب موضوع و روایت برای خلق اثر چه بوده است و همچنین تمهیدات هنرمند برای ساماندهی عناصر و کیفیات بصری همچون فرم، رنگ و ترکیببندی تصویر به چه شکل انجام شده است. این تحقیق به صورت کیفی و با هدف توسعهای و با روش توصیفی تحلیلی و با گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانهای و اینترنتی به تجزیه و تحلیل کیفی دادهها پرداخته است. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد که بر خلاف سنتهای تصویری هنر نگارگری که آثار عموماً بر اساس منابع ادبی پدید میآمدند، در این اثر از افراد و رویدادهای سیاسی، اجتماعی معاصر هنرمند استفاده شده است که این نکته، ویژگی متمایزکننده و نوآورانهای در مقایسه با دیگر آثار این حیطه به حساب میآید.