|
فواید راحه‌الصدور راوندی در تاریخ‌نگاری هنر ایران
|
| ولی‌الله کاووسی* |
|
|
|
چکیده: (640 مشاهده) |
| ابوبکر محمد بن علی بن سلیمان راوندی، ملقب به نجم‌الدین، مورّخ و ادیب و خوشنویس اواخر سدۀ ششم و اوایل سدۀ هفتم، در خاندانی از فضلای راوند، از آبادی‌های قدیم کاشان، زاده و پرورده شد. او در حمایت سلطان طغرل سوم، آخرین فرمانروای سلجوقی، علم و هنر آموخت و در نیمه‌های عمر کتاب راحه الصدور وآیه السرور را در تاریخ آل‌سلجوق نوشت که مهم‌ترین منبع تاریخی اواخر روزگار قدرت این سلسله است. جدا از فواید تاریخی، اخبار و اطلاعات کتاب راحه الصدور در باب حیات فرهنگی و اجتماعی مردم در عهد سلجوقیان ایران و روم، این کتاب را از معتبرترین منابع شناخت فرهنگ و هنر ایران در روزگار پیش از حملۀ مغولان به ایران کرده است. همچنین نخستین روایت بازمانده در شرح قواعد خطوط ایرانی را هم راوندی در اوایل سدۀ هفتم نوشت. گویا راوندی رساله‌ای مستقل در باب خوشنویسی تألیف کرده بود که اکنون از میان رفته، اما نویسنده فصلی از آن را در کتاب راحه الصدور گنجانده است. ظاهراً راوندی در تلاش برای منطبق کردن مباحث نظری تناسبات هندسی با اقلام ایرانی بود که در آن‌وقت همچنان در جریان تکوین و ترقی بودند. نوشتۀ راوندی اطلاعاتی دربارۀ حمایت‌های درباری از کاتبان و جایگاه خوشنویسی در آن روزگار به‌دست می‌دهد. راوندی برخاسته از خاندانی خوشنویس بود و دو دایی‌اش تاج‌الدین احمد و زین‌الدین محمود علاوه بر تعلیم خط به او، به شاهزادگان سلجوقی هم سرمشق خط می‌دادند. نسخه‌ای نفیس از قرآن با خط و تذهیب این خاندان در گنجینۀ آستان قدس رضوی محفوظ است. |
|
| |
|
|
متن کامل [PDF 14711 kb]
(717 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
|
